अमेरिकेच्या परराष्ट्र विभागाने भारताला 31 MQ-9B ड्रोन विकण्याच्या कराराला मंजुरी दिली आहे.
पेंटागॉनने माहिती दिली आहे की या संभाव्य करारात मानवरहित विमानांसह, क्षेपणास्त्रे आणि त्यात बसवलेली इतर उपकरणेही भारताला विकली जातील.
रॉयटर्स या वृत्तसंस्थेने दिलेल्या माहितीनुसार, भारत आणि अमेरिका यांच्यात सुमारे ४ अब्ज डॉलरच्या या करारावर अनेक वर्षांपासून चर्चा सुरू होती.
भारताने 2018 मध्ये लष्करी वापरासाठी असे ड्रोन घेण्याबाबत बोलणे सुरू केले होते, परंतु यापूर्वीही नि:शस्त्र विमानांमध्ये स्वारस्य दाखवले होते.
अमेरिकेच्या परराष्ट्र खात्याची परवानगी मिळाली म्हणजे हा करार होईलच असे नाही.
गुरुवारी या करारावर अमेरिकेच्या परराष्ट्र खात्याची संमती मिळणे म्हणजे एक मोठा अडथळा दूर करण्यासारखे आहे.
या कराराला संमती देण्यापूर्वी भारताने अमेरिकेतील शीख फुटीरतावादी गुरपतवंत सिंग पन्नू यांच्या कथित हत्येच्या कटाचा अर्थपूर्ण तपास करावा, असे अमेरिकन खासदारांनी सांगितले होते.
अमेरिकेचे डेमोक्रॅटिक खासदार बेन कार्डिन हे सिनेटच्या परराष्ट्र व्यवहार समितीचे प्रमुख आहेत.
अमेरिकेच्या भूमीवर हत्येच्या कटाच्या तपासाबाबत राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांच्याकडून आश्वासन मिळाल्यानंतरच आपण या प्रकरणी आपली भूमिका बदलल्याचे ते म्हणाले.
ते म्हणाले, “बायडेन प्रशासनाने म्हटले आहे की या प्रकरणाची चौकशी झाली पाहिजे आणि भारतातही अशा कारवायांसाठी जबाबदारी निश्चित केली जावी.”
रॉयटर्सच्या म्हणण्यानुसार, गेल्या वर्षी भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी अमेरिकेला अधिकृत भेटीवर गेले होते, तेव्हा बिडेन प्रशासनाने भारताला हा करार जलद करण्यास सांगितले होते.
करारामध्ये काय समाविष्ट आहे
सध्या भारताने गुप्तचर माहिती गोळा करण्याच्या मोहिमेचा भाग म्हणून MQ-9B विमान भाडेतत्त्वावर घेतले आहे.
गुरुवारी पेंटागॉनच्या डिफेन्स सिक्युरिटी कोऑपरेशन एजन्सीने संसदेला या कराराला मंजुरी दिल्याची माहिती दिली होती.
या विमानांचे कंत्राट जनरल ॲटोमिक्स एरोनॉटिकल सिस्टीम कंपनीला देण्यात आल्याचे पेंटागॉनने म्हटले आहे.
या करारामध्ये दळणवळण आणि देखरेख उपकरणांचा समावेश असेल.
याशिवाय 170 AGM 114R हेलफायर क्षेपणास्त्रे आणि 310 लेझर स्मॉल व्यासाचे बॉम्बही विकले जाणार आहेत, जे अगदी अचूक आहेत.
काय खास आहे या ड्रोनमध्ये
ड्रोन निर्मिती कंपनी जनरल ॲटोमिक्स एरोनॉटिकलने MQ-9B बद्दल सांगितले आहे की हे एक मानवरहित विमान आहे जे दूरस्थपणे उडवले जाऊ शकते आणि नियंत्रित केले जाऊ शकते.
अशा विमानांना रिमोटली पायलटेड एअरक्राफ्ट सिस्टम (आरपीएस) म्हणतात.
दूरवरून चालवणारा पायलट सामान्य विमान उडवताना सर्व काही पाहतो.
हे आधुनिक रडार यंत्रणा आणि सेन्सर्सने सुसज्ज आहे. ते आपोआप टेक ऑफ आणि उतरू शकते.
हे उपग्रहाच्या मदतीने नियंत्रित केले जाऊ शकते आणि सर्व प्रकारच्या हवामानात 40 तासांपेक्षा जास्त दिवस आणि रात्री उडता येते.
हे 2155 किलो वजनाने उडू शकते.
SkyGuardian चा वापर युद्धापासून ते पर्यावरणीय आणि मानवतावादी मोहिमेपर्यंत सर्वत्र जगभरात केला जातो.
SkyGuardian सामान्य व्यावसायिक विमानाप्रमाणे उड्डाण करू शकते आणि सैन्य किंवा सरकार त्यांच्या गरजेनुसार वापरू शकते.
या विमानाचा वापर गुप्तचर माहिती गोळा करणे, (इंटेलिजन्स, सर्व्हिलन्स अँड रिकॉनिसन्स किंवा ISR) करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.